پژوهش‌نامه فرهنگ و رسانه (نامه فرهنگ و ارتباطات)
راهبرد حضرت نوح(ع) در مواجهه با »الملأ« مورد مطالعه آیات 59 إلی 64 سوره أعراف
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق علیه السلام
2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق علیه السلام
چکیده
داستان های قرآن کریم، درس های اجتماعی زیادی دارد که مفسران، در تفسیر آیات داستانی قرآن کمتر به این جنبه ها پرداخته اند. پیامبران، رهبران جامعه خودشان هستند، بنابراین شیوه ی دعوت مردم توسط آن ها، مقابله ی آنان با مخالفانشان و... می تواند الگوی خوبی برای رهبران و مردم یک جامعه دینی باشد. این مقاله به دنبال آن است تا علاوه بر توضیح آیات از دیدگاه مفسران، به بیان درس های اجتماعی داستان حضرت نوح در آیات 59 إلی 64 سوره أعراف نیز بپردازد. شیوه ی پاسخ دادن حضرت نوح به جنگ رسانه ای دشمن و تهمتی که «الملأ» (خواص) به او می زنند، دلسوزی و روشنگری زیاد برای جلوگیری از گمراهی مردمی که تحت تأثیر تهمت های دشمن، نسبت به جامعه ی دینی بدبین می شوند، از جمله درس هایی است که در این پژوهش به آن اشاره می شود؛ درس هایی که یک جامعه ی دینی مانند جمهوری اسلامی ایران می تواند از آن استفاده کند. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و شیوه ی گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و بر اساس منابع مکتوب و الکترونیکی است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
- آلوسی، سیدمحمود (1415ق)، روح‌المعانى فى تفسیر القرآن العظیم و السبع‌المثانی، به کوشش على عبدالبارئ عطیة، بیروت: دارالکتب العلمیة.
- ابن المشهدی، محمد‌بن‌جعفر (1419ق)، المزار الکبیر(لابن المشهدی)، مصحح: قیومى اصفهانى، جواد، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- ابن بابویه، محمد‌بن علی (1376ش)، الأمالی(للصدوق)، تهران: کتابچی.
- ابن عاشور، محمدبن‌طاهر (بی تا)، التحریر و التنویر، بی‌جا، بی‌نا.
- ابن عطیه اندلسی، عبدالحق‌بن‌غالب (1422ق)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت: دارالکتب العلمیة.
- ابن فارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
- ابن قتیبه دینوری، عبدالله‌بن‌مسلم (بی تا)، غریب القرآن ابن قتیبه، بی‌جا، بی‌نا.
- ابن کثیر دمشقی، اسماعیل‌بن‌عمر (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، به کوشش محمد حسین شمس الدین، بیروت: دارالکتب العلمیة.
- ابن منظور، محمدبن‌مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
- ابوهلال عسکری، حسن‌بن‌عبدالله (1400ق)، الفروق فی اللغه، بیروت: دار الآفاق الجدیده.
- ابوالفتوح رازی، حسین‌بن‌علی (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، به کوشش محمد مهدی ناصح و محمد جعفر یاحقی، مشهد مقدس: آستان قدس رضوى، بنیاد پژوهشهاى اسلامی.
- أزهری، محمدبناحمد (1421ق)، تهذیب اللغه، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- امام خمینی (1386ش)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س).
- بلخی، مقاتل‌بن‌سلیمان (1423ق)، تفسیر مقاتل‌بن‌سلیمان، بیروت: دار إحیاء التراث.
- بیضاوی، عبدالله‌بن‌عمر (1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت:دار إحیاء التراث العربی.
- پیرهادی، م. (1396، 13تیر). جان بولتون: انقلاب ایران نباید چهل سالگی خود را جشن بگیرد. رسالت، ص. 9.
- ثقفی تهرانی، محمد (1398ق)، تفسیر روان جاوید، تهران: انتشارات برهان.
- جرجانی، ابوالمحاسن حسین‌بن‌حسن (1377ش)، جلاء الأذهان و جلاء الأحزان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- جوادی آملی، عبدالله (1392ش)، تسنیم تفسیر قرآن کریم ج29، به کوشش روح الله رزقی، قم: اسراء.
- حسینی شیرازی، سیدمحمد (1424ق)، تقریب القرآن إلی الأذهان، بیروت: دارالعلوم.
- حقی بروسوی، اسماعیل (بی تا)، تفسیر روح‌البیان، بیروت: دارالفکر.
- راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دار القلم.
- زمخشری، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت دارالکتاب العربی.
- سمرقندی، نصربن‌محمدبن‌أحمد (بی تا)، بحرالعلوم، بی‌جا، بی‌نا.
- شاذلی، سیدبن‌قطب‌بن‌ابراهیم (1412ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق.
- شریف الرضی، محمد‌بن‌حسین (1406ق)، خصائص الأئمة علیهم‌السلام (خصائص أمیرالمؤمنین (علیه‌السلام))، مصحح: امینی، محمدهادی، مشهد: آستان قدس رضوى.
- شریف رضی، محمد‌بن‌حسین (1414ق)، نهج‌البلاغة (للصبحی صالح)، مصحح: صالح، صبحی، قم: هجرت.
- صاحب‌بن‌‌عباد، إسماعیل (1414ق)، المحیط فی اللغه، بیروت: عالم الکتب.
- طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- طبرسی، فضل‌بن‌حسن (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
- طبرسی، فضل‌بن‌حسن (1377ش)، تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم.
- طبری، محمدبن‌جریر (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفة.
- طریحی، فخرالدین (1375ش)، مجمع البحرین، تهران: کتابفروشی مرتضوی
- طوسى، محمد‌بن‌الحسن (1414ق)، الأمالی( للطوسی)، مصحح: مؤسسة البعثة، قم: دار الثقافة.
- طوسی، محمد‌بن‌حسن (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- فخر رازی، محمد‌بن‌عمر (1420)، مفاتیح‌الغیب، بیروت: دار احیاء التراث عربی.
- فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد(1409ق)، کتاب العین، قم: نشر هجرت.
- فضل الله، سیدمحمدحسین (1419ق)، تفسیر من وحی القرآن، بیروت: دارالملاک للطباعة و النشر.
- فیض کاشانی، محمدمحسن (1418ق)، الأصفی فی تفسیر القرآن، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
- فیومى، أحمد‌بن‌محمد (1414ق)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: مؤسسه دار الهجره.
- قرائتی، محسن (1383ش)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
- قرشی، سیدعلی اکبر (1377ش)، تفسیر احسن الحدیث، تهران: بنیاد بعثت.
- قرشی، علی اکبر (1371ش)، قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
- قرطبی، محمدبناحمد (1364ش)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
- کاشانی، ملا فتح الله (1336ش)، تفسیر منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، تهران: کتابفروشی محمدحسن علمی.
- مصطفوی، حسن (1360ش)، تفسیر روشن، تهران: مرکز نشر کتاب.
- مصطفوی، حسن (1368ش)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- معمر‌بن‌مثنی (1381ق)، مجاز القرآن، قاهره: مکتبة الخانجی
- مغنیه، محمدجواد (1424ق)، تفسیر الکاشف، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
- مکارم شیرازی، ناصر (1374ش)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
- مهیار، رضا (بی‌تا)، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، بی‌جا، بی‌نا.
- میبدی، رشید الدین احمد‌بن‌ابی سعد (1371ش)، کشف الأسرار و عدة الأبرار، تهران: انتشارات امیر کبیر.
- میرزا خسروانی، علیرضا (1390ق)، تفسیر خسروی، تهران: انتشارات اسلامیه.
- نصر‌بن‌مزاحم (1404ق)، واقعة صفین، مصحح: هارون، عبدالسلام محمد، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
', './data/lcc/coversheet/701706676162.jpg'))