نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتر فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق ع
2 دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق ع
3 هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق ع
چکیده
آسیبهای اجتماعی در جامعه ایرانی تحت تأثیر عوامل مختلفی شکل میگیرد. مردم عادی معمولا به چندبعدی بودن عوامل مؤثر بر آسیبهای اجتماعی توجه نمیکنند. طلاق یکی از مهمترین آسیبهای اجتماعی در جامعه ایران اسلامی است و مطبوعات به عنوان یکی از عناصر مهم در جهتدهی به ذهنیت مردم محسوب میشوند. مسئله این پژوهش، تحلیل بازنمایی عوامل مؤثر بر طلاق به مثابه یکی از مهمترین آسیبهای اجتماعی در مطبوعات ایرانی است و روش آن، تحلیل محتوا است. بدین منظور، تمامی صفحات اجتماعی روزنامه ایران در سال 1396 با روش تحلیل محتوای کیفی عرفی مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج این پژوهش اگر به متن بازنمایی شده در صفحات اجتماعی روزنامه رجوع کنیم، عوامل فرهنگیای چون عدم مهارت گفتوگو، تغییر دیدگاهها نسبت به گذشته، دخالت خانوادهها، عدم تفاهم و سازش، عدم مهارت زندگی کردن، عدم مهارت تعامل با همسر، عدم سواد ارتباطی، عدم فرهنگ زندگی سالم، اختلافات زناشویی، نزاعهای خانوادگی، رواج فرهنگ غربی، کمرنگ شدن فرهنگ ایرانی، عدم تفاهم خانوادگی و فضای مجازی سهم اصلی را در ایجاد طلاق دارد؛ در مجموع میتوان به ترتیب از عوامل فرهنگی، جامعهشناختی، روانشناختی، سیاستی و اقتصادی به عنوان مهمترین عوامل بازنمایی شده مؤثر در طلاق در صفحات اجتماعی روزنامه ایران نام برد.
کلیدواژهها
10. عبدالهی خلج، محسن و کبودی، امین(1397)، نقش رسانههای جمعی در پیشگیری از گسترش طلاق، مدیریت رسانه، پیاپی 43.
11. علوی مقدم، نرجس(1394)، بررسی علت شناختی طلاق توافقی از دیدگاه نابرابری و برابری اجتماعی در بین زوجهای منطقه14تهران، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی.
12. عنایت، حلیمه؛ زارع، صادق و نجفی اصل، عبدالله(1392)، بررسی عوامل مؤثر بر طلاق زودهنگام در بین جوانان شهری شهر بوشهر(مقایسه دو گروه افراد طلاق گرفته و متأهل طلاق نگرفته)، مجله پژوهشهای جامعهشناسی معاصر، شماره 3.
13. قاسمی، علی محمد(1395)، بازخوانی برخی از علل و عوامل طلاق با تأکید بر رسانه ملی، تهران: پژوهشهای اسلامی رسانه.
14. کاملی، جواد (1386)، «بررسی توصیفی علل و عوامل مؤثر بر بروز آسیبهای اجتماعی طلاق در جامعه ایران با توجه به آمار و اسناد موجود»، فصلنامه دانـش انـتظامی، سال نهم، شماره سـوم.
15. کرمی بساطی، احسان و ابدالی، مهرداد(۱۳۹۵)، طلاق و تأثیر آن بر خانواده، اولین همایش ملی آینده پژوهی، علوم انسانی و امنیت اجتماعی، لرستان: دفتر تحقیقات کاربردی.
16. کریمی، سحر(۱۳۹۵)، بررسی جنبههای مختلف طلاق در جامعه، ماهنامه پژوهش ملل، 1(5).
17. گلشن، صیاد(1372)، «بررسی طلاق و عوامل اجتماعی- جمعیتشناسی مؤثر بر آن در سالهای 70-64»، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه تهران.
18. گود، ویلیام، جی(1948)، «خانواده و جـامعه»، تـرجمه ویدا ناصحی، تهران: بنگاه نشر و ترجمه کتاب.
19. گیدنز، آنتونی(1378)، «سیاست، جامعهشناسی و نظریه اجتماعی»، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
20. مهدیزاده، سیدمحمد(1395)، نظریههای رسانه؛ اندیشههای رایج و دیدگاههای انتقادی، (چاپ دوم)، تهران: همشهری.
21. هاشمی، محمدساجد و فرخی، میثم(1394)، بازنمایی «نگرش مردم به روحانیت» در سینمای ایران ؛ (مورد مطالعه: سه فیلم زیرنورماه، مارمولک، و طلا و مس)، فصلنامه رسانه و فرهنگ، شماره 1.
22.Spector, M. (1985) The social science encyclopedia: A .kuper and j. kuper editor.PP 285-290.
23.Hall, S. & Jhally, s. (2007). Representation & the Media, Northampton, MA: Media Education
24.Foundation.
25.Hall, S. (1997). "The Work of Representation", In Cultural Representation and Signifying Hsieh, Hsiu-Fang and Sarah E.Shannon (2005). Three Approaches to Qualitative Content
26.Mayring, Philipp (2000). Qualitative Content Analysis, Qualitative Social Research, Volume 1.No 2, 2000.