بررسی دیدگاه‌های انتقادی اندیشمندان غربی در مورد کالاانگاری رفتارهای دیگرخواهانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق ع

2 دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق ع

چکیده

یکی از دغدغه‌های بسیاری از متفکران حوزه اجتماعی، کالاانگاری کنش‌های دیگرخواهانه است. در اقتصاد متعارف، گاهی به کنش‌هایی از انسان که جنبة پشتیبانی از هم‌نوعان دارد، به چشم کالاهای قابل مبادله نگریسته شده و صرفاً در قالب یک بده‌بستان تحلیل می‌شود. لذا این مقاله به بررسی انتقادات اندیشمندان غربی دربارة کالاانگاری دیگر‌خواهی می‌پردازد. در پژوهش پیش‌رو با روش مطالعة کتابخانه‌ای، نظرات انتقادی متفکرانی چون پولانی، سندل، اسلیتر، تونکیس، فری و هیرشمن بررسی می‌شود و انتقادات این افراد در دو حوزه فلسفی-بنیادین و اقتصادی-روانشناختی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نهایت بر پایه‌ جمع‌بندی نظرات این افراد، سه گزاره استنتاج گردیده: اولاً کالاانگاری لفظی باعث تشدید کالاانگاری واقعی می‌گردد؛ ثانیاً ارزش‌‌گذاری پولی باعث ظهور اثرات تزاحمی و چارچوب‌بندی بر کسانی که با آن مرتبطند، می‌شود؛ ثالثاً درباره کنش‌های دیگرخواهانه، محرّک درونی مؤثرتر از محرّک بیرونی است.

کلیدواژه‌ها

  1. فارسی:

    1. آقابابایی، احسان و کیانپور، مسعود، (1396)، بازنمایی کالایی‌شدن احساسات در روابط اجتماعی: مورد مطالعه فیلم سینمایی آرایش غلیظ، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و هشتم، شماره چهارم،‌ صص 19-30.

    2. ابراهیمی مینق، جعفر؛ امیری، محمد و عامری، مهدی، (1386)، مکتب فرانکفورت و نظریة انتقادی (آراء و نظریه‌ها)، پژوهش‌نامة علوم اجتماعی، سال اول،‌ ش4،‌ ص65-86.

    3. اسلیتر، دان و تونکیس، فرن، (1390)، جامعة بازار، حسین قاضیان، تهران: نشر نی، چاپ چهارم.

    4. پولانی، کارل، (1391)، دگرگونی بزرگ، محمد مالجو، تهران: انتشارات پردیس دانش، چاپ دوم.

    5. سروش، مریم، (1391)، احساس مسئولیت فردی و اجتماعی، دیگرخواهی و اعتماد اجتماعی: مطالعه نوجوانان شیراز. جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و سوم، شماره دوم، صص 193-211.

    6. سندل، مایکل، (1396)، آنچه با پول نمی‌توان خرید. حسن افشار، تهران: نشر مرکز، چاپ دهم.

    7. کریمی،‌ علی. (1388)، درآمدی نظری بر کاربرد و نقد نظریه‌ چارچوب‌سازی در تحلیل پویش‌های قومی، مطالعات ملی، ‌سال دهم، شماره 4،‌ پیاپی40، صص33-53.

    8. واژه‌نامه یوتوپیا، روزبه، http://eco-literacy.net/glossary/ecosystem-service

    انگلیسی:

    1. Adesina, Abiodun. (2018). Unravelling the Market for Pure Altruism: an Analysis of a Perfectly Competitive Market for Altruism
    2. Anderson, E., (1993). “Value in Ethics and Economics”. Harvard University Press, Cambridge, MA.
    3. Anderson, E., (1997). “Practical reason and incommensurable goods”. In: Chang, R. (Ed.), Incommensurability, Incomparability, and Practical Reason. Harvard University Press, Cambridge, MA, pp. 90–109.
    4. Ball Stephen J., “Education For Sale! The Commodification of Everything?” King’s Annual Education Lecture, (2004), University of London.
    5. Deci, E., (1971) “Effects of externally mediated rewards on intrinsic motivation”. J. Pers. Soc. Psychol. 18, 105–115.
    6. Feigin, Svetlana & Owens, Glynn & Goodyear-Smith, Felicity. (2014). “Theories of human altruism: a systematic review”. Journal of Psychiatry and Brain Functions. 1. 5.
    7. Frey, B.S., (1997). “Not just for the Money. An Economic Theory of Personal Motivation”. Edward Elgar, Cheltenham.
    8. Frey, B.S., (2001). “Inspiring Economics. Human Motivation in Political Economy”. Edward Elgar, Cheltenham.
    9. Frey, B.S., Jegen, R., (2001). “Motivation crowding theory”. J. Econ. Surv. 15 (5), 589–611.
    10. Frey, B.S., Oberholzer-Gee, F., (1997). “The cost of price incentives: an empirical analysis of motivation crowding-out”. Am. Econ. Rev. 87 (September), 746–755.
    11. Gneezy, U., Rustichini, A., (2000). “Afine is a price”. J. Leg. Stud. 29 (1), 1–17.
    12. Gómez-Baggethun, E., Ruiz-Pérez, M., (2011). “Economic valuation and the commodification of ecosystem services”. Prog. Phys. Geogr. 35 (5), 613–628.
    13. Goodin, R.E., (1994). “Selling environmental indulgences”. Kyklos 47 (4), 573–596.
    14. Hargreaves Heap, S., (1989). “Rationality in Economics”. Blackwell, Oxford.
    15. Henderson, M. & Malani, Anup. (2008). “Corporate Philanthropy and the Market for Altruism”. Columbia Law Review. 109.
    16. Hirschman, A.O., (1982). “Rival interpretations of market society: civilizing, destructive, or feeble?” J. Econ. Lit. 20 (4), 1463–1484.
    17. Hochschild, A.  (1983) “the managed heart: Commercialization of human feeling”. Berkeley: University of California Press.
    18. Hochschild, A.  (1990)  “Ideology and Emotion Management:  A Perspective and Path for Future Research”. In T.  D.  Kemper (Ed.), Research Agendas in the Sociology of Emotions (p117-142).  Albany, N.  Y:  State University of New York Press.
    19. Howley, P., Hynes, S., O'Donoghue, C., (2010). “The citizen versus consumer distinction: an exploration of individuals' preferences in contingent valuation studies”. Ecol. Econ. 69, 1524–1531.
    20. Kallis, G., Gómez-Baggethun, E., Zografos, C., (2013). “To value or not to value? That is not the question”. Ecol. Econ. 94, 97–105.
    21. Laurans, Y., Rankovic, A., Billé, R., Pirard, R., and Mermet, L. (2013) “Use of ecosystem services economic valuation for decision making: questioning a literature blindspot”. J. Environ. Manag. 119, 208–219.
    22. Liberman, V., Samuels, S.M., Ross, L., (2004). “The name of the game: predictive power of reputations versus situational labels in determining prisoner's dilemma game moves”. Personal. Soc. Psychol. Bull. 30, 1175–1185.
    23. Martinez-Alier, J., (2002). “The Environmentalism of the Poor: A Study of Ecological Conflicts and Valuation” Edward Elgar, Cheltenham.
    24. Marway H., Johnson S.L., and Widdows H., “Commodification of Human Tissue, Handbook of Global Bioethics”, DOI 10.1007/978-94-007-2512-6_104, Springer Science+Business Media Dordrecht 2014.
    25. McCauley, D.J., (2006). “Selling out on nature”. Nature 443 (7107), 27–28.
    26. Miller, D., (1989). “Market, State, and Community: Theoretical Foundations of Market Socialism”. Oxford University Press, Oxford.
    27. Neuteleers, S., & Engelen, B. (2015). “Talking money: How market-based valuation can undermine environmental protection”. Ecological Economics, 117, 253-260.
    28.  Norgaard, R. (2010) Ecosystem services: From eye-opening metaphor to complexity blinder. Ecological Economics 6: 1219–1227.
    29. O'Neill, J., (1993). “Ecology, Policy and Politics”. Routledge, London.
    30. O'Neill, J., (1997). “Managing without prices: the monetary valuation of biodiversity”. Ambo 26 (8), 546–550.
    31. O'Neill, J., (2001). “Markets and the environment: the solution is the problem”. Econ. Polit. Wkly. 36 (21), 1865–1873.
    32. Paul, EF. Miller, FD. And Paul, J. (1993). “Altruism”: Cambridge University Press.
    33. Radin, M.J., (1996). “Contested Commodities: The Trouble with Trade in Sex, Children, Body Parts, and Other Things” Harvard University Press, Cambridge, MA.
    34. Sagoff, M., (2008). “The Economy of the Earth: Philosophy, Law, and the Environment”, 2nd ed. Cambridge University Press, Cambridge.
    35. Sandel, M.J., (1998). “What money can't buy: the moral limits of markets”. In: Peterson, G.B. (Ed.), the Tanner Lectures on Human Values, vol. 21. University of Utah Press, Chicago, pp. 87–122.
    36. Sandel, M.J., (2005). “Public Philosophy. Essays on Morality in Politics”. Harvard University Press, Cambridge, MA.
    37. Schokkaert, E., (1995). “Cost–benefit analysis of difficult decisions”. Ethical Perspect. 2 (1), 71–84.
    38. Simpson, Brent & Willer, Robb. (2015). “Beyond Altruism: Sociological Foundations of Cooperation and Prosocial Behavior”. Annual Review of Sociology. 41.
    39. Smith, F.L., (1995). “Markets and the environment: a critical reappraisal”. Contemp. Econ. Policy 13, 62–73.
    40. Warneken, Felix and Michael Tomasello. “The roots of human altruism.” British journal of psychology 100 Pt 3 (2009): 455-71.
    41. Williams, Colin. (2002). “A Critical Evaluation of the Commodification Thesis”. The Sociological Review. 50. 525-542.