بازتولید قدرت در فضای اجتماعی

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی‌ارشد، دانشکده معارف‌ اسلامی ‌و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

مفهوم قدرت همواره محل نقاش و تبادل نظر بوده است. از طرفی عده‌ای قدرت را امری سخت می‌پندارند و زمام آن را در دستان حکومت و یا به تعبیر دقیق‌تر دولت می‌دانند. دولت‌ها از قدرت نظامی برای به انقیاد درآوردن مردم تحت چتر حاکمیت بهره می‌برند. از طرف دیگر عده‌ای که عمدتا طیف نظریه‌پردازان معاصر را دربرمی‌گیرد که قدرت را امری نرم و ذهنی می‌دانند و این‌گونه می‌اندیشند که زور زمانی مؤثر می‌شود که گفتمان‌های تنبیهی در فضای جامعه تأثیرگذار باشد. در واقع قدرت در صورت‌بندی نرم خودش امری سیال و در حال گردش فرض می‌شود که صاحبانش افرادی هستند که نفوذ بیشتری در جامعه داشته باشند. ساخت اجتماعی قدرت تعبیری است که به خوبی جنبه نرم و سیال بودن قدرت را نمایان می‌سازد. در این مقاله قصد داریم، که فرآیند بازتولید قدرت را در فضای اجتماعی دریابیم. برای پاسخ به مسئله فوق به روش کتابخانه‌ای ساخت اجتماعی قدرت را در سه سطح بررسی خواهیم کرد. در سطح اول به تطور مفهومی قدرت و پیامدهای آن خواهیم پرداخت. در سطح دوم سه فرآیند مدیریت تصویر، مناسک اجتماعی، نهادهای اجتماعی در نسبت با قدرت مورد بررسی قرار می‌دهیم و در سطح سوم، تأثیر سه فرآیند فوق بر ادراک و نگرش و رفتار افراد بررسی خواهیم کرد. پس از بررسی درمی‌یابیم که بازتولید قدرت فرآیندی سه مرحله‌ای است که از کلان جامعه تا اذهان افراد و برعکس نهادینه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

  1. کتابنامه

    1. ‏‫آذربایجانی، مسعود‏(۱۳۹۳)‏. روان‌شناسی‌ اجتماعی‌ با نگرش‌ به‌ منابع‌ اسلامی‌‏. (پژوهشکده حوزه و دانشگاه و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها‏‫ (سمت)) (ویرایش ‏‫ویراست2.). قم‌: پژوهشکده‌ حوزه‌ و دانشگاه‌.
    2. ‏‫آرنت‌، هانا‏(۱۳۸۹)‏. وضع بشر‏. (مسعود علیا، مترجم). تهران: ققنوس.
    3. ‏‫آلپورت، گوردن دبلیو؛ و جونز، ادوارد ای‏(۱۳۷۱)‏. روان‌شناسی اجتماعی از آغاز تاکنون‏. (محمدتقی منشی طوسی، مترجم). مشهد: آستان قدس رضوی، معاونت فرهنگی.
    4. ‏‫اسکات، ریچارد‏(۱۳۸۷)‏. نهادها و سازما‌ن‌ها‏. (مینا دده بیگی، مترجم). سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
    5. ‏‫بارون‌، ‏‫رابرت ا؛ برن، دان اروین و برنسکم، ‏‫نایلا آر(۱۳۸۸)‏. روان‌شناسی‌ اجتماعی‌‏. (یوسف‌ کریمی‌، مترجم). تهران‌: روان.
    6. ‏‫بدار، لوک؛ دزیل، ژوزه و لامارش، لوک‏(۱۳۹۵)‏. روان‌شناسی اجتماعی‏. (مالک میرهاشمی، ویراستار، حمزه گنجی، مترجم). ساوالان.
    7. ‏‫بلاو، آن ماری روش؛ و نیون، ادیل‏(۱۳۹۲)‏. روان‌شناسی اجتماعی مقدمه بر نطریه‌ها و آئین‌ها‏. (محمد دادگران، مترجم). مروارید.
    8. ‏‫پراتکانیس، آنتونی؛ و آرنسون، الیوت‏(۱۳۹۱)‏. عصر تبلیغات: استفاده و سوءاستفاده روزمره از اقناع‏. (کاووس امامی و محمدصادق عباسی، مترجمان). صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران (سروش).
    9. ‏‫جنیدی، رضا‏(۱۳۹۳)‏. تکنیک‌های عملیات روانی و شیوه‌های مقابله. به نشر (انتشارات آستان قدس رضوی).
    10. ‏‫دورکیم‌، امیل‌‏(۱۳۸۳)‏. صور بنیانی‌ حیات‌ دینی‌‏. (باقر پرهام‌، مترجم). تهران‌: نشر مرکز.
    11. ‏‫رودنبولر، اریک دبلیو.(۱۳۹۰)‏. ارتباطات آیینی: از گفتگوهای روزمره تا جشن‌های رسانه‌ای شده‏. (ابراهیم حقیقی، ویراستار، عبدالله گیویان، مترجم). دانشگاه امام صادق (ع)، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
    12. ‏‫روسک، جوزف و وارن، رولند‏(۱۳۵۰)‏. مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی‏. (احمد کریمی و بهروز نبوی، مترجمان). تهران: مؤسسه عالی حسابداری. بازیابی از کتابخانه مرکز تحقیقات بین‌المللی بیابان دانشگاه تهران.
    13. ‏‫فنیس، باب میخائل و اشتروب، ولفگانگ‏(۱۳۹۳)‏. روان‌شناسی تبلیغات‏. (محسن شاهین‌پور و سمیه اولی، مترجمان). تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
    14. ‏‫فوکو، میشل‌‏(۱۳۷۸)‏. مراقبت‌ و تنبیه‌ : تولد زندان‌‏. (نیکو سرخوش‌ و افشین‌ جهاندیده‌، مترجمان). تهران‌: نشر نی‌.
    15. ‏‫کاستلز، مانوئل‏(۱۳۸۵)‏. عصر اطلاعات‏. (افشین خاکباز و احد علیقلیان، مترجمان) (ج ۱–3). تهران: گیسوم.
    16. ‏‫کاستلز، مانوئل‌‏(۱۳۹۶)‏. قدرت ارتباطات‏. (حسین بصیریان جهرمی، مترجم). تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
    17. ‏‫گیدنز، آنتونی‌‏(۱۳۹۶)‏. ساخت جامعه‏. (اکبر احمدی، مترجم). تهران: نشرعلم.
    18. ‏‫لوکمان، توماس و برگر، پیترال‏(۱۳۹۵)‏. ساخت اجتماعی واقعیت (رساله‌ای در جامعه‌شناسی شناخت)‏. (فریبرز مجیدی، مترجم). تهران: علمی و فرهنگی.
    19. ‏‫مفید، محمد‌بن‌محمد‏(۱۴۱۳)‏. شناسه حدیث : 353165‏. در کتاب المزار (مناسک المزار) (ویرایش 1، ج 1، ص. 53). قم: المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید.
    20. ‏‫مولانا، حمید‏(۱۳۷۵)‏. رسانه‌ها و انگاره‌سازی‏. (، مترجم: تاجیک غلامرضا، مترجم)، رسانه، 26(7)، 10-17.
    21. ‏‫نای، جوزف اس‏(۱۳۸۹)‏. قدرت نرم (ابزارهای موفقیت در سیاست بین‌الملل)‏. (محمد روشنی، ویراستار، مهدی ذوالفقاری و محسن روحانی، مترجمان). دانشگاه امام صادق (ع).
    22. ‏‫هابرماس، یورگن‏(۱۳۹۲)‏. کتاب نظریه کنش ارتباطی‏. (کمال پولادی، مترجم). تهران: مرکز.
    23. ‏‫همیلتون، مالکوم‏(۱۳۹۷)‏. جامعه‌شناسی دین‏. (محسن ثلاثی، مترجم). تهران: نشر ثالث.

    24. Couto, Richard A. (ed.). (2010). Political and civic leadership: a reference handbook. Thousand Oaks, Calif: SAGE Publications.

    25. Entman, Robert M. (2004). Projections of power: framing news, public opinion, and U.S. foreign policy. Chicago: University of Chicago Press.

    26. Goffman, Erving. (1990). The presentation of self in everyday life (Nachdr.). New York, NY: Doubleday.

    27. Lévi-Strauss, Claude. (1963). Structural anthropology. New York: Basic Books.